بررسی رقابت چند گونه ای علف های هرز در تراکم های مختلف ذرت (zea mays l.)و بررسی شاخص های اکولوژیکی

چکیده: به منظور بررسی خسارت علف های هرز و تعیین مناسب ترین شاخص جهت برآورد گونه علف هرز غالب ذرت در شرایط مزرعه ای و رقابت چندگونه ای علف های هرز، آزمایشی در سال زراعی 89-88 به صورت پیمایشی با چهار سطح تراکم ذرت (5، 6، 7 و 9 بوته در متر مربع) و چهار تیمار کنترل شده (کنترل کامل علف های هرز، عدم کنترل علف های هرز، کنترل علف های هرز پهن برگ و کنترل علف های هرز باریک برگ)، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. نمونه برداری از علف های هرز مزرعه در سه مرحله ابتدا و انتهای دوره بحرانی کنترل علف های هرز و زمان برداشت انجام شد نمونه های ذرت و علف های هرز به تفکیک گونه شمارش و وزن خشک هر گونه جداگانه اندازه گیری شد. جهت مقایسه چگونگی رقابت و برآورد ضرایب رقابت درون گونه ای و بین گونه ای هر گونه، بین تعداد بوته در متر مربع بعنوان متغییر مستقل و لگاریتم وزن تک بوته هر یک از علف های هرز یا ذرت بعنوان متغیر وابسته توابعی برازش داده شد. نتایج نشان داد که تراکم بر تنوع گونه ای مزرعه موثر بود همچنین لگاریتم وزن تک بوته و تعداد بوته در متر مربع دارای همبستگی بالایی برای برآورد ضرایب رقابتی هستند. تابع لگاریتم وزن تک بوته نشان داد که علف انگشتی و تاج خروس خوابیده بیشترین اثر افزایشی را بر ذرت و گونه های تاج خروس وحشی، تاجریزی، پیچک، خرفه، سلمه، سوروف، اویارسلام و دم روباهی اثر بازدارنده بر ذرت داشتند. اثر مثبت علف های هرز روی ذرت ناشی از بازدارندگی شدید آنها روی علف های هرزی بود که اثر بازدارنده ای روی ذرت داشتند. کلمات کلیدی: رگرسیون چندگانه خطی، علف انگشتی، تاج خروس خوابیده، شاخص شانون، شاخص مارگالف.